Mijn beleidswerk
Ik streef met mijn onderzoek heel bewust zowel wetenschappelijke als maatschappelijke impact na. Wat die wetenschappelijke impact betreft, wil ik onderzoek publiceren dat gelezen en geciteerd wordt door de internationale wetenschappelijke gemeenschap en zo de kennis van morgen mee vormgeeft. Wat maatschappelijke impact betreft, wil ik in het bijzonder Vlaanderen en België met mijn onderzoek op het spoor zetten van een doelmatiger arbeidsmarktbeleid, dat onze sociale zekerheid en ons algemeen welzijn kan versterken. Om dat laatste te realiseren, investeer ik in wetenschapscommunicatie en duiding en engageer ik me voor beleidsgericht studiewerk. Op deze pagina link ik naar enkele resulterende beleidsrapporten (in het Nederlands).
De volgende interviews en opiniestukken geven een breder beeld van mijn visie op de positie van professoren binnen de samenleving:
- Economie is een wetenschap. Mijn these in podcast Het Inzicht
- Groot persoonlijk interview in HLN onder andere over belang van vertalen onderzoek naar brede publiek
- Interview met Dag Allemaal naar aanleiding van mijn rol in VTM-programma Blind Gesprongen
- Interview met HLN over impact nastreven als wetenschapper
- Portret en interview naar aanleiding van 'Mensen van 2020' in Het Nieuwsblad
- Interview met Schamper: 'Prof Préféré: Stijn Baert'
- In gesprek met Pat Donnez in 'Berg en Dal'
- Opinie 'We moeten de belastingbetaler beter dienen, collega's-proffen'
- Opinie 'Gaan we echt de wereld blijven rondvliegen, collega-professoren?'
- Wat leert de geschiedenis ons over de impact van technologische vooruitgang op de arbeidsmarkt?
- Welke jobs zullen vermoedelijk geautomatiseerd worden door AI en welke niet? Met deze vraag focussen we op de aanbodszijde van de arbeidsmarkt.
- Zullen er genoeg werknemers beschikbaar zijn die de nodige vaardigheden voor deze nieuwe banen bezitten? Welke gevolgen zal AI globaal hebben voor werknemers die zich reeds op de arbeidsmarkt bevinden? Met deze vragen focussen we op de aanbodszijde van de arbeidsmarkt.
- Wat betekent AI voor het afstemmen van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt? Wordt dit moeilijker of biedt AI net kansen in deze?
In welke gemeenten wordt het meest gewerkt? (september 2024)
Ik analyseerde naar aanleiding van de nakende verkiezingen in welke gemeenten het meeste mensen aan de slag zijn én hoe dat evolueerde sinds de vorige gemeenteraadsverkiezingen.
1. De hoogste werkzaamheidsgraad vinden we in twee gemeenten in de Vlaamse Ardennen: Horebeke en Maarkedal. Bijna 9 op 10 van de inwoners tussen de 25 en 64 jaar van het kleine Horebeke werken.
2. West-Vlaanderen kent zo maar even 6 gemeenten in de top 10 naar werkzaamheidsgraad: Pittem, Anzegem, Wingene, Ruiselede, Lichtervelde en Dentergem doen het uitstekend!
3. Als we focussen op grotere steden, dan is Roeselare de Vlaamse centrumstad met de hoogste werkzaamheidsgraad, Genk die met de laagste.
4. Brugge kent dan weer de hoogste werkzaamheidsgraad onder de provinciehoofdsteden, met een werkzaamheidsgraad van net boven de 80%.
5. Ook Gent doet het als grootstad opmerkelijk goed, met 77% werkzaamheidsgraad.
6. Overijse en Kortessem zijn de sterkste stijgers in de ranking der gemeenten naar werkzaamheidsgraad tegenover 2018.
7. In die ranking vinden we de eerste Waalse gemeente pas op plaats 76: de Henegouwse taalgrensgemeente Mont-de-l’Enclus.
8. Wie niet werkt, kan ofwel werkzoekend zijn (“werkloos”) ofwel inactief (noch aan het werk, noch op zoek). In Sint-Joost-ten-Node, Sint-Jans-Molenbeek en Luik zijn meer dan 1 op 7 van alle 25- tot 64-jarigen werkloos. Tegenover minder dan 1 op 70 in Herstappe, Lo-Reninge en Horebeke.
9. Aangezien de gemeenten een belangrijke bevoegdheid hebben inzake de activering van leefloners, is het belangrijk de evolutie in het percentage inactieven te bekijken. De Vlaamse gemeenten waar de inactiviteit het sterkst afnam zijn Damme, Mesen, Leopoldsburg, Overijse, Horebeke, Houthalen-Helchteren, Kortessem, Koksijde, Anzegem en Wezembeek-Oppem.
Alle cijfers en rankings zijn te vinden in dit documentje.
Hoe evolueerde de tewerkstelling in de provincies sinds de vorige provincieraadsverkiezingen? (augustus 2024)
Weinig cijfers die bij lezingen zo tot emotie leiden als de provinciale arbeidsmarktprestaties. Ik duik dan ook elke zomer in de cijfers. Dit jaar vergelijk ik met 2018, het jaar van de vorige provincieraadsverkiezingen.
1. Het cliché van de hardwerkende West-Vlaming wordt nog maar eens bevestigd. Net zoals in 2018 (het jaar van de vorige provincieraadsverkiezingen) is West-Vlaanderen de provincie met de hoogste werkzaamheidsgraad. Opvallend: vooral de hardwerkende West-Vlaamse vrouwen steken erbovenuit, want onder de mannen werken er meer in Oost-Vlaanderen.
2. De Vlaamse provincie die de mooiste evolutie qua tewerkstelling maakte sinds de vorige provincieraadsverkiezingen is Limburg. Ook qua opleidingsniveau van de actieve bevolking gaat Limburg erg mooi vooruit.
3. De grote verliezer is Vlaams-Brabant. In 2018 nog een van de sterkste Vlaamse provincies, nu de zwakste. De enige waar de werkzaamheidsgraad daalde.
Alle cijfers, met duiding zijn te vinden in dit documentje.
Boekhoofdstuk over artificiële intelligentie en de arbeidsmarkt (mei 2024)
In 2020 kwam het boek "Artificiële intelligentie en maatschappij uit". Daarin verzorgden Johannes Weytjens en ikzelf een hoofdstuk over AI en de arbeidsmarkt.
In dit hoofdstuk worden 4 vragen beantwoord:
Download het boekhoofdstuk hier.
Hoe kijken de politieke partijen naar werk en arbeidsmarkt? (april 2024)
Ik hoop dat de verkiezingen over inhoud kunnen gaan. Daarom legde ik boegbeelden van de politieke partijen omtrent werk en koopkracht concrete stellingen voor.
Hervorming 1. Minder lasten op werk door besparingen op overheidsapparaat?
Hervorming 2. Minder lasten op werk door minder voordelige salariswagens?
Hervorming 3. Minder lasten op werk door hogere lasten op vermogen?
Hervorming 4. Minder lasten op werk door btw-tarief van 21% naar 22%?
Hervorming 5. Werkloosheidsuitkeringen beperken in de tijd?
Hervorming 6. Degressiviteit werkloosheidsuitkeringen versterken?
Hervorming 7. SWT volledig uitfaseren?
Hervorming 8. Sociale kortingen aan inkomen in plaats van aan statuut koppelen?
Hoe verschillen onze provincies qua werkzaamheidsgraad? (augustus 2023)
Weinig cijfers die bij lezingen zo tot emotie leiden als de provinciale arbeidsmarktprestaties. Ik duik dan ook elke zomer in de cijfers. Dit jaar vergelijk ik met 10 jaar geleden.
1. Oost-Vlaanderen toont zich qua arbeidsmarktprestaties de kampioen doorheen alle cijfers: hoogste werkzaamheidsgraad, laagste werkloosheid en laagste inactiviteit. Dat is heel anders dan tien jaar geleden, toen Vlaams-Brabant nog de best presterende provincie was op de meeste statistieken.
2. De globaal hoge inactiviteit in onze provincies in vergelijking met andere Europese landen komt meer door hoge inactiviteit onder mannen dan onder vrouwen.
3. De taalgrens blijft wel een “harde grens” in werkloosheid. Het percentage uitkeringsgerechtigde werkzoekenden is in elke Waalse provincie hoger dan in om het even welke Vlaamse provincie. Henegouwen kent haast zes keer het percentage werkzoekenden van Oost-Vlaanderen.
Alle cijfers, met duiding zijn te vinden in dit documentje.
Vergaderen in Vlaanderen: nieuwe cijfers en duiding vanuit onderzoek (juli 2023)
We deden met UGent @ Work een bevraging bij een representatief staal van 1.000 Vlaamse werknemers over vergaderen op de werkvloer. Dit had een dubbel doel. Enerzijds gaf onze eerdere Story @ UGent @ Work rond welzijn op het werk aan dat veel Vlaamse werknemers moeite hebben om hun werk af te krijgen door het aantal vergaderingen dat ze (moeten) bijwonen. Dat vroeg om meer uitdieping. Anderzijds is deze bevraging het startschot voor verder wetenschappelijk onderzoek met onder andere experimenten naar vergadervrije momenten in Vlaanderen dat we later dit jaar willen opzetten.
Hoe vaak en hoe lang vergaderen Vlaamse werknemers? Hoe zien die vergaderingen eruit? Hoe tevredenheid zijn Vlaamse werknemers met deze vergaderingen? En hoe verschillen al die zaken tussen onder andere mannen en vrouwen, werknemers in de privé en binnen de overheid en tussen leidinggevenden en niet-leidinggevenden? U leest het allemaal in onze nieuwe Story @ UGent @ Work!
Dit zijn enkele (van de véél meer) opmerkelijke cijfers die in de nieuwe Story aan bod komen.
5 uur en 54 minuten. Zo lang vergaderen Vlaamse werknemers die minstens één vergadering hebben gemiddeld per week.
22 minuten. Zo lang duurt een vergadering in de publieke sector langer in vergelijking met vergaderingen in de private sector.
53,8%. Het percentage van vergaderingen waarvoor er geen op voorhand aangeleverde agenda is.
17 minuten. Zo lang bereiden Vlaamse werknemers hun vergaderingen gemiddeld voor.
48,8%. Het percentage van Vlaamse werknemers dat zich goed voorbereid voelt voor vergaderingen.
De Vlaamse en Belgische arbeidsmarkt in Europees perspectief: 9 opvallende cijfers (mei 2023)
Net zoals vorig jaar brengen we ook dit jaar met UGent @ Work de gezondheid van de Vlaamse en Belgische arbeidsmarkt in kaart. Dat wil zeggen: verschillende UGent @ Work-professoren en -onderzoekers uit verschillende vakgebieden hebben de nieuwe Eurostat-jaarcijfers doorplozen en de meest opvallende cijfers geduid.
Hieronder een overzicht van de 9 geselecteerde cijfers. Meer informatie over en duiding bij deze 9 cijfers leest u in onze Story.
1. Minder dan 1 op 2 kortgeschoolden in België zijn aan het werk.
2. Werkzaamheidsgraad van niet-EU-27- migranten nergens lager dan in België.
3. Bijna vier op tien niet-EU-27-migranten in België die werken zijn overgekwalificeerd voor hun job.
4. Kloof in werkzaamheid tussen mensen zonder en mensen met een arbeidsbeperking in België op één na hoogste in Europa.
5. Belgische zelfstandigen kennen op één na hoogste aantal werkuren in Europa.
6. Bijna één op twee werklozen in België zijn langdurig werkloos.
7. Inactiviteit onder mannen enkel in Italië en Kroatië hoger dan in België.
8. Eén op drie Belgen tussen 50 en 64 is inactief.
9. Verwachte duur van beroepsleven in België met 34,5 jaar bij laagste van Europa.
Hoe kijkt de Vlaming naar zijn (m/v/x) loon? En welke beleidsaanpassingen verwacht hij? (februari 2023)
In twee nieuwe Stories focussen we met UGent @ Work op het loon van de Vlaming.
In Story 8 onderzoeken we (i) hoe tevreden Vlaamse werknemers met hun loon zijn, (ii) hoe belangrijk Vlaamse werknemers hun loon vinden en (iii) hoe open Vlaamse werknemers over hun loon zijn. De meest opmerkelijke cijfers uit deze bevraging worden door 11 professoren en onderzoekers geduid op basis van recent wetenschappelijk onderzoek. Enkele (van de veel meer) opmerkelijke cijfers die in de Story aan bod komen:
1. 23,0% van Vlaamse werknemers zou van hun loonpakket inleveren om te werken voor een organisatie met een goede reputatie als werkgever. Vrouwen (26,7%) zouden dit vaker doen dan mannen (20,2%).
2. Vlaamse werknemers vinden drie zaken nog belangrijker in hun job dan brutoloon: (1) werkzekerheid, (2) werk-privébalans en (3) jobinhoud. Vrouwen vinden sociaal contact belangrijker in hun job dan mannen. Mannen vinden carrièremogelijkheden belangrijker in hun job dan vrouwen.
3. (Slechts) 51,1% van Vlaamse werknemers vindt het gemakkelijk om over hun loon te praten. Oudere werknemers in het bijzonder vinden het moeilijk om over hun loon te praten. 33,7% van Vlaamse werknemers kent het loon van hun beste vriend(in).
In Story 9 brengen we in kaart hoe Vlaamse werknemers kijken naar loonbeleid. We leggen 19 mogelijke hervormingen voor. Opvallend:
1. 67,4% is voorstander van verlagen van werkloosheidsuitkeringen (beleidswijziging met meeste voorstanders).
2. 59,9% is voorstander van verlagen van belastingen op arbeid, gecompenseerd door een minder aantrekkelijk systeem van salariswagens.
3. Slechts 7,5% is voorstander van afschaffen van de automatische loonindexering.
UGent @ Work evalueert vierdaagse werkweek bij bedrijven (november 2022)
De federale regering keurde het wetsvoorstel voor de voltijdse vierdaagse werkweek goed. Binnenkort kan elke voltijdse werknemer in de privésector een aanvraag kan indienen om haar/zijn (+/-) 38 uren op 4 in plaats van 5 dagen te presteren. Om de impact in te schatten, deden we met UGent @ Work een bevraging bij een representatieve steekproef van 1.008 Vlamingen om na te gaan in welke mate Vlaamse werknemers aan de slag willen gaan in de vierdaagse werkweek en in welke mate ze verwachten dat dit (on)gunstig zal zijn voor hun welzijn. Dit zijn enkele (van de veel meer) opmerkelijke cijfers uit onze nieuwe Story @ UGent @ Work:
1. 37% van de Vlamingen die nu voltijds werken, achten het waarschijnlijk aan de slag te gaan in de vierdaagse werkweek. Geëxtrapoleerd naar de 1,8 miljoen voltijdse loontrekkende in Vlaanderen, gaat het om een kleine 700.000 mensen die potentieel een aanvraag indienen.
2. Van wie deeltijds werkt, overweegt 24% om (terug) voltijds aan de slag te gaan, met dank aan de vierdaagse werkweek. Onder deeltijdse werknemers jonger dan 45 jaar loopt dit zelfs op tot 35%! Aangezien zo’n 700.000 Vlamingen deeltijds werken, zou dit een enorme toename van het aantal arbeidsuren in Vlaanderen impliceren.
3. Van de vierdaagse werkweek wordt voornamelijk verwacht dat het zal helpen om thuis makkelijker te ontspannen, de werk-privébalans te verbeteren en persoonlijke relaties te verbeteren. Wie een hoog burn-outrisico heeft, is enthousiaster voor de vierdaagse werkweek.
Daarnaast lanceerden we een oproep naar bedrijven om de impact van de maatregel op hun werkvloer gratis door ons te laten evalueren.
Welzijn op het werk in Vlaanderen (juni 2022)
Naar aanleiding van onze Summerschool omtrent het topic, deden we met UGent @ Work een grootschalig onderzoek met professoren uit verschillende disciplines naar hun welzijn op het werk bij een representatieve steekproef aan Vlaamse werknemers.
Een paar cijfers: minder dan 1 op 5 is echt gelukkig in hun baan, 4 op 10 geeft aan dat al hun stress door hun job komt, bij 2 op 3 sleept de stress al meer dan drie maanden aan, meer dan 1 op 5 raakt niet uitgerust naar het werk, meer dan 1 op 4 heeft meer werk dan ze goed kunnen doen...
Daarnaast bekijken we ook of de Vlaamse werknemer heil ziet in de vierdagenwerkweek uit de arbeidsdeal. Het lijkt een maatregel met potentieel te zijn. 37,2% van degenen die voltijds werken geven aan dat ze aan de slag willen gaan in het stelsel van de voltijdse vierdaagse werkweek. Misschien nog opvallender: bijna 1 op 4 deeltijdse werknemers (23,9%) geven aan dat ze waarschijnlijk terug voltijds zouden gaan werken in het stelsel van de vierdaagse werkweek.
Alle cijfers, met duiding vanuit recent wetenschappelijk onderzoek, in onze zesde Story @ UGent @ Work.
Hoe kijken Vlaamse recruiters naar jobkandidaten met een kankerervaring? (juni 2022)
Om discriminatie van overlevenden van kanker te bestuderen, zetten we in een recente, Engelstalige wetenschappelijke studie een vignettenexperiment uit waarin Amerikaanse en Britse recruiters fictieve kandidaten evalueren. De kandidaten verschilden naargelang de periode waarin ze niet actief waren in hun loopbaan, inclusief de periode waarin ze niet actief waren als gevolg van kanker. We bestuderen het effect van ervaringen met kanker op de aanwervingsbeslissingen van de recruiters, alsook het effect ervan op de onderliggende percepties van kandidaten, gerelateerd aan verschillende potentiële vormen van stigmatisering die in de literatuur zijn geïdentificeerd. Aangezien dit onderzoek ook voor de Vlaamse context duidelijke beleidsrelevantie heeft, hebben we dit experiment nu gerepliceerd bij Vlaamse recruiters.
We vinden dat een werkonderbreking op het cv door een kankerervaring effectief schadelijk is voor de aanwervingskansen. Wie zich met een kankerervaring presenteert, wordt ingeschat als (i) fysiek minder sterk, (ii) meer ziek in de toekomst, (iii) aanleiding gevend tot aanpassingen aan de op de werkvloer en dus (iv) tot hogere kosten. Vooral de vrees dat wie een kankerervaring achter de rug heeft nieuw ziekteverzuim zal laten optekenen verklaart hun lagere kansen bij het solliciteren.
Tegelijk worden ze als gemotiveerder gezien dan wie geen gat op het cv heeft alsook een opportuniteit naar het verbeteren van de werkcultuur. Tegenover andere kandidaten met een gat op het cv om andere redenen (eerdere depressie, familiale reden of niet-toegelichte werkonderbrekingen), blijft enkel het stigma van hogere kansen op ziekteverzuim (behalve tegenover wie een depressie had) over. In vergelijking met hen hebben gewezen kankerpatiënten betere aanwervingskansen. Ze worden onder andere beter ingeschat qua motivatie, autonomie, flexibiliteit als stressbestendigheid.
Lees meer over het onderzoeksopzet en de bevindingen in onze publicatie in Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken.
Inactiviteit onder migranten in België (mei 2022)
Eerder publiceerden we met UGent @ Work een Story omtrent inactiviteit (i.e. personen die noch werken, noch werk zoeken) in België, op basis van de nieuwste Eurostat-cijfers. Dit kreeg toen brede aandacht in de media en in de communicatie van verschillende beleidsmensen, zoals parlementairen, partijvoorzitters en regeringsleden.
Een vraag die bleef terugkeren, was hoe de hoge inactiviteit onder personen met een migratieachtergrond te verklaren. Hoeveel procent van de Belgische inactiviteit maken deze migranten precies uit? Wat betekent dit in absolute aantallen? Hoe zit het met de verdeling naar geslacht en naar de Belgische gewesten? Maar ook: wat zijn de laatste cijfers van het opleidingsniveau van deze migranten, i.e. dé voorspeller van arbeidsmarktkansen, in vergelijking met het buitenland?
U leest het allemaal in onze vijfde Story @ UGent @ Work.
Inactiviteit in Europa en de Belgische gewesten (mei 2022)
De ambitie om de werkzaamheidsgraad te verhogen is in ons land een rode draad doorheen de regeerakkoorden op federaal en gewestelijk niveau. Om die ambitie waar te maken, kan het beleid zich richten op de activering van werkzoekenden en inactieven. Die laatste groep is duidelijk de grootste. Toch is er veel minder aandacht voor hen. Een nieuwe Story @ UGent @ Work brengt hier verandering in.
Hoe hoog is ons percentage inactieven in vergelijking met de andere landen? Verbeteren we in de ranking of verslechteren we? Wat zijn de redenen voor inactiviteit? Om hoeveel duizenden mensen gaat het? Zit de problematiek vooral bij vrouwen of bij mannen? Hoe zit het met inactiviteit onder personen met een migratieachtergrond? En wat zijn de verschillen tussen Vlaanderen, Brussel en Wallonië?
U leest het allemaal in onze vierde Story @ UGent @ Work.
Wat maakt onze arbeidsmarkt zo krap? En wat kunnen we eraan doen? (februari 2022)
De federale regering werkt aan een arbeidsdeal. Wat moet deze zeker bevatten opdat deze kan helpen om de vele vacatures die er zijn in ons land te helpen opvullen? U leest het in onze blogpost op basis van recent cijfermateriaal voor UGent @ Work.
Kwart van deeltijdse werknemers doet dat wegens te dure of gebrekkige opvang voor kinderen of andere afhankelijke personen (augustus 2021)
33.000 vacatures ontving de VDAB in juni 2021. Een recordaantal. Om deze vacatures ingevuld te krijgen, moeten onze regeringen vooral hun regeerakkoorden uitvoeren, omdat zij maatregelen bevatten die werkenden meer soigneren. Zoals investeren in toegankelijkere en flexibelere kinderopvang. Ligt daar dan echt een drempel voor hogere werkzaamheid? U leest mijn gedacht in onze blogpost op basis van recent cijfermateriaal voor UGent @ Work.
Hoe deden onze provincies het qua arbeidsmarktprestaties in coronajaar 2020? (juli 2021)
Elk jaar maak ik berekeningen op de provinciale arbeidsmarktstatistieken van Eurostat. Net zoals België als geheel, was de toename van de werkloosheid en inactiviteit op provinciaal niveau heel beperkt. Er zijn wel wat verschuivingen in de ranking.
Expertenadvies arbeidsmarkt: Naar een leer- en loopbaanoffensief! (juli 2021)
Met een multidisciplinair team van arbeidsmarktexperten maakten we een advies op voor de relance van de Vlaamse arbeidsmarkt, voortbouwend op het eerdere expertenadvies voor een relancestrategie (zie hieronder). De vraag die in dit rapport centraal staat, is hoe een leer- en loopbaanoffensief kan helpen om wat mensen kennen en kunnen beter te laten aansluiten op wat werkgevers zoeken. Daarbij gaan de experten in op de veranderingen die nodig zijn op vlak van beleid, organisatie en bestuur.
Praktijktest discriminatie op Gentse arbeidsmarkt (juni 2021)
Dit rapport presenteert de gehanteerde onderzoeksmethode en de belangrijkste bevindingen van een correspondentie-experiment naar discriminatie op de Gentse arbeidsmarkt op basis van etniciteit, gezondheid, functiebeperking, transgender identiteit en leeftijd in opdracht van de Stad Gent die werd uitgevoerd tussen december 2020 en mei 2021. In totaal werden 1920 fictieve sollicitaties uitgestuurd. Voor sommige van de gemeten discriminatiegronden (transgender identiteit en een kankerervaring) gaat het om (één van) de eerste meting(en) ooit ter wereld. Binnen dit correspondentie-experiment werd een evenwicht nagestreefd over vijf belangrijke sectoren.
Praktijktest discriminatie op Antwerpse arbeidsmarkt (mei 2021)
Dit rapport presenteert de gehanteerde onderzoeksmethode en de belangrijkste bevindingen van een nulmeting met een correspondentie-experiment naar discriminatie op de Antwerpse arbeidsmarkt op basis van etniciteit, leeftijd en seksuele geaardheid in opdracht van de Stad Antwerpen die werd uitgevoerd tussen februari 2020 en april 2021. In totaal werden 2880 fictieve sollicitaties uitgestuurd. De analyses van deze data werden in het bijzonder naar het sectorniveau opgedeeld. Door af te wisselen over mannelijke en vrouwelijke kandidatenparen, kunnen ook uitspraken gedaan worden over de mate van genderdiscriminatie. De nulmeting kadert in een bredere opdracht omtrent praktijktesten vanuit de Stad Antwerpen op de huur- en arbeidsmarkt, die aan de VUB en UGent werd gegund. Via diepte-interviews worden de resultaten geduid.
Hoorzitting Federaal Parlement over activering van langdurige zieken (mei 2021)
Wat zijn aangewezen hervormingen om het aantal langdurige zieken te beperken? Ik gaf tijdens de hoorzitting van 18 mei 2021 in de Commissie Sociale Zaken enkele suggesties mee zowel rond preventie, toegang, activering als duurzame re-integratie.
Hoorzitting Vlaams Parlement over bevoegdheidsverdeling arbeid (april 2021)
Hoe kan ons arbeidsmarktbeleid het best verdeeld worden over de Belgische beleidsniveaus? Is er nood aan een volgende staatshervorming? Collega's Ive Marx, Ludo Struyven en ikzelf gaven onze visie. De video van deze hoorzitting kan hier bekeken worden. Voor de gebruikte slideshow, klik hieronder.
Het leven zoals het is: de perikelen van trans* personen bij het zoeken naar werk en op het werk (april 2021)
Aanwervingsdiscriminatie jegens transgender personen: niet (alleen) transfobie maar wel vooroordelen lijken hun lagere aanwervingskansen te verklaren. U leest er meer over in onze blogpost voor UGent @ Work op basis van recent onderzoek.
Belgische arbeidsmarkt blijft opvallend stabiel na coronajaar 2020 (maart 2021)
Eurostat-cijfers voor 2020 laten toe te bestuderen wat coronajaar 2020 globaal deed met de Europese arbeidsmarkten. We kennen immers wel de geluiden dat de werkloosheid in ons land amper toenam, maar wat gebeurde er met de inactiviteit? Misschien zijn er gewoon wel veel werklozen ontmoedigd geraakt en in de inactiviteit terechtgekomen. Conclusie? De Belgische arbeidsmarkt bleef, met dank aan tijdelijke werkloosheid en andere maatregelen die de bedrijven ondersteunden, opmerkelijk stabiel in coronajaar 2020. Het percentage werkzoekenden onder de 25- tot 64-jarigen steeg amper: van 3.6 naar 3.7%. België maakt daarmee een sprong in de ranking van Europese landen omtrent werkloosheid: van in het midden van de klas (14e plaats op 27 in 2019) naar de betere middenmoot (10e plaats in 2020). Opvallend: Zweden, vaak gezien als gidsland, kent een grote toename in werkloosheid en staat nu op plaats 23 van 27. Ook qua percentage inactieven blijft ons land volstrekt stabiel. Zowel in 2019 als in 2022 gaat het om 22.8% van de 25- tot 64-jarigen. Dit terwijl op het niveau van de Europese Unie er ongeveer 720 000 inactieven bijkwamen, vooral in de Zuid-Europese landen. Er zijn wel drie nuances op dit goede nieuws: (1) de inactiviteit is dan wel niet toegenomen, ze blijft wel één van de hoogste in Europa (23e op 27 landen), (2) de positieve evolutie in werkloosheid en inactiviteit wordt door die stagnering natuurlijk onderbroken en (3) de Belgische staat gaf natuurlijk wel veel geld uit voor deze ondersteuning. In dit korte wetenschappelijke artikel voor vakblad Applied Economics Letters leg ik de Europese puzzel volledig.
Welk draagvlak is er bij de Vlaming voor 24 hangende hervormingen? (februari 2021)
Naar aanleiding van de lancering van UGent @ Work, dat alle UGent-professoren samenbrengt die onderzoek naar werk en arbeid leiden, deden we een enquête naar het draagvlak onder de Vlaamse burger voor 24 arbeidsmarkthervormingen, zoals een versterkte degressiviteit in de werkloosheidsuitkeringen (zie beneden), een minimumpensioen van 1500 euro en gemeenschapsdienst voor werklozen. Voor alle resultaten, klik hieronder.
De ijsberg op de arbeidsmarkt (januari 2021)
Normaal volgt wetenschapscommunicatie op gepubliceerd onderzoek. Bij deze publicatie ging het omgekeerd. Eerst gebruikte ik de metafoor van de ijsschots op de arbeidsmarkt in duiding in Vlaanderen, om duidelijk te maken dat terwijl het beleid zich jarenlang focuste op de activering van werklozen een veel grotere arbeidsreserve aan inactieven zich onder de waterlijn bevond. Toen deze metafoor aansloeg, besloot ik er een theoretisch kader aan op te hangen.
Het artikel is nu gepubliceerd in het gereputeerde peer-reviewed wetenschappelijk tijdschrift Economic Analysis and Policy. Of hoe maatschappelijke dienstverlening ook het wetenschappelijk onderzoek kan inspireren...
En er is nu ook een animatievideo, met dank aan het prijzengeld dat ik ontving voor de Rotary Science Award.
Academische monitoring van discriminatie op de arbeidsmarkt (januari 2021)
Na de coronacrisis was de Black Lives Matter-beweging misschien wel het nieuwsfeit van 2020. In de nasleep ervan vroeg de Vlaamse Regering aan drie wetenschappers, waaronder ikzelf, om ‘academische monitoring’ van discriminatie op de arbeidsmarkt uit te werken. Onze bevindingen, die aansluiten bij mijn rapportering van praktijktesten die ik uitvoerde in opdracht van de Stad Gent in 2016 en een hoorzitting die ik gaf in het Vlaams Parlement en in de Kamer van Volksvertegenwoordigers in 2017, kan hier digitaal afgehaald worden.
Ludieke factcheck van Mia (Gorki) (december 2020)
Samen met de heren van Belpop Control amuseerde ik me met deze ludieke factcheck van het nummer Mia van Gorki.
Rapport Vlaamse relancecomité (juli 2020)
In 2020 was ik één van de zes onafhankelijke experts die als economisch relancecomité de Vlaamse Regering moesten bijstaan bij de relance van de economie naar aanleiding van de coronacrisis. Ons eindrapport kan hieronder digitaal afgehaald worden. Mijn werkzaamheden binnen het relancecomité lagen in het verlengde van mijn aanbevelingen tijdens een hoorzitting in het Vlaams Parlement en zijn deels gebaseerd op bevragingen die we uitvoerden om de impact van de coronacrisis op carrières in het algemeen en de plaats van telewerk in het bijzonder te vatten.
Hoorzitting Sociale Zekerheid (november 2019)
In november 2019 gaf ik mijn visie op de uitdaging om onze Belgische sociale zekerheid betaalbaar te houden tijdens een hoorzitting in de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Mijn slideshow kan hieronder afgehaald worden.
Beleidsbrief nieuwe Vlaamse Regering (juni 2019)
Het juninummer van Over.Werk greep de verkiezingen van 26 mei 2019 aan voor een terug- en vooruitblik op het Vlaamse arbeidsmarktbeleid, met een reeks beleidsbrieven. Mijn beleidsbrief, grotendeels gebaseerd op mijn beleidsrapport Ontdooi de ijsschots! Activering 2.0 op onze arbeidsmarkt voor Itinera Institute en mijn latere ijsschots-studie in het peer-reviewed wetenschappelijke tijdschrift Economic Analysis and Policy, kan hieronder afgehaald worden. Ik kom in interviews regelmatig terug op de inhoud van deze teksten, bijvoorbeeld in de video Stad na Corona en mijn passage in Berg en Dal (Klara).
Hoe kijken de politieke partijen naar belangrijke hervormingen? (mei 2019)
Ik hoop dat de verkiezingen over inhoud kunnen gaan. En wat mij als professor arbeidseconomie betreft: over wat we moeten doen om onze werkzaamheidsgraad te laten aansluiten bij die van Nederland en Duitsland. Ik heb daar een aantal ideeën over... Deze ideeën, vijf arbeidsmarkthervormingen, legde ik naar aanleiding van de gewestelijke en federale verkiezingen in België van 2019 per Vlaamse partij voor aan één kandidaat die bezig is met sociaal-economische thema’s. De keuze tussen “akkoord”, “akkoord, maar”, “niet akkoord, tenzij” of “niet akkoord” dwong de politici van PVDA, Groen, Vooruit, CD&V, Open Vld, N-VA en Vlaams Belang tot duidelijke uitspraken.
Hervorming 1. Minder sterke koppeling tussen lonen en anciënniteit?
Hervorming 2. Praktijktesten naar discriminatie op sectorniveau?
Hervorming 3. Versterkte degressiviteit in de werkloosheidsuitkeringen?
Hervorming 4. SWT volledig uitfaseren?
Hervorming 5. Position switch voor het sociaal overleg?
Oorzaak en gevolg van burn-out? We vroegen het (ex-)burn-out'ers zelf! (april 2019)
Als kick-off voor ons interdisciplinaire onderzoek naar de carrièregevolgen van burn-out (zie luik C.1 van mijn pagina met onderzoeksartikels) deden we een enquête bij ex-burn-out-patiënten naar wat zij zelf als (i) oorzaken van hun burn-out en (ii) succesfactoren bij hun terugkeer zagen. Alle bevindingen zijn na te lezen in dit document.
Jobs, jobs, jobs: een opiniërende evaluatie (maart 2019)
Jobs, jobs, jobs. De regering Michel-I moest in 2014 niet lang zoeken naar een tagline die de rode draad door haar beleid zou vatten. Deze regering afrekenen op de mate waarin haar belangrijkste ambitie werd waargemaakt, is dan ook de logica zelve. Hoeveel jobs zijn er tussen 2014 en 2018 exact bijgekomen? Loopt onze arbeidsmarkt in op Nederland en Duitsland of wordt de kloof enkel groter? Heeft de regering de maatregelen die ze heeft aangekondigd ook effectief uitgevoerd? Vallen de maatregelen te merken in de cijfers? Het zijn vragen die de burger vast beantwoord wou weten alvorens naar het stemhokje te trekken.
In dit laagdrempelige evaluatierapport bracht ik de cijfers die volgens mij de juiste waren om de evolutie van onze arbeidsmarkt tussen 2014 en 2018 te analyseren. Nadien reflecteer ik op basis van deze cijfers over het in België (en Vlaanderen) gevoerde beleid. De evaluatie, en gerelateerde aanbevelingen, vormden ook de inhoud van de keynote die ik als externe expert gaf op de Gewoon-doen-dag van Open Vld. Download hier de slides.
Hoorzitting Arbeidsduurverkorting (januari 2019)
In januari 2019 gaf ik, samen met arbeidsmarktdeskundigen van andere Belgische universiteiten, mijn visie op een wetsvoorstel om arbeidsduurverkorting met behoud van loon te stimuleren in ons land. Mijn slideshow kan hieronder afgehaald worden.
Lezing 'Migratie en de arbeidsmarkt: van zorgenkind naar troef' (januari 2019)
In november 2019 gaf ik een lezing op een grote Belgische conferentie over migratie van Myria (het federaal kenniscentrum rond migratie), de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten, de Académie royale des Sciences, des Lettres et des Beaux-Arts de Belgique en Le Soir. Mijn slideshow kan hieronder afgehaald worden.
Versterkte degressiviteit in de werkloosheidsuitkeringen: een schot voor de boeg vanuit de ivoren toren (juli 2018)
In juli 2018 bezorgde ik toenmalig federaal minister van werk Kris Peeters, nadat ik deze optie in een aantal interviews en opiniestukken al had gesuggereerd, een presentatie met de contouren van een zinvolle hervorming van de Belgische werkloosheidsuitkeringen. Dit principe haalde de arbeidsdeal van de regering-Michel, maar de uitvoering sneuvelde samen met de val van deze regering.
Hoorzitting onderzoek naar discriminatie op de Vlaamse arbeidsmarkt (juni 2017)
In juni 2017 trad ik op tijdens een hoorzitting in het Vlaams Parlement naar aanleiding van vijf jaar onderzoek met praktijktesten naar discriminatie op de Vlaamse arbeidsmarkt.
