Ga naar inhoud

CASE - Mangrove monitoring in Suriname

Over Mangroves

Definitie en verspreiding

Het mangrove-ecosysteem kan worden beschouwd als een moerasecosysteem dat gedomineerd wordt door mangrovebomen of -bossen. Dit ecosysteem bevindt zich doorgaans in de intergetijdenzone tussen zee en land, in zowel tropische als subtropische gebieden. Binnen dit ecosysteem onderscheiden we de echte mangroves (true mangroves) en de geassocieerde soorten (mangrove associates).

Tomilson (2016) definieert het mangrove-ecosysteem als:

True Mangroves are plant species that:
1. Occur only in mangrove forests and are not found in terrestrial communities
2. Play a major role in the structure of the mangrove community, sometimes forming pure stands.
3. Have morphological specialisations to the mangrove environment
4. Have some mechanism for salt exclusion

In totaal bestaan er zo'n 55 mangrovesoorten die aan bovenstaande defenitie voldoen, waarvan de hoogste soortendiversiteit zich voordoet rond het westelijk deel van de Stille Oceaan. Globale inschattingen van dit ecosysteem variëren tussen 110.000 tot 240.000 km² (Giri, 2016).

Mangroves in Suriname

In Suriname komen slechts vijf mangrovesoorten voor, waarvan twee soorten de grootste dominantie vertonen: de zwarte mangrove of Parwa (Avicennia germinans), die hoofdzakelijk langs de kustlijnen groeit in homogene bestanden, en de rode mangrove of Mangro (Rhizophora mangle), die meer landinwaarts en langs rivieroevers voorkomt.


Verspreiding van de 2 dominerende Mangrovesoorten in 2018 (SBB, 2019).

Zwarte mangrove (Avicennia germinans) Rode mangrove (Rhizopora Mangle)

Mangrove mapping

Landgebruik- en landbedekkingsklassen (LU/LC)

In de voorbeelde voor beeldclassificatie gaan we zelf een LU/LC-kaart maken voor de kustzone ter hoogte van Paramaribo, de hoofdstad van Suriname. Hierin gaan we onderscheid maken tussen volgende klassen, zodat we Mangroves kunnen onderscheiden:

  1. Mangrove
  2. Ander bos
  3. Water
  4. Crops/grasvegetatie
  5. Urbaan (stedelijke omgeving)
  6. (Naakte) bodem

Onderscheiden van mangroves op satellietbeelden

Als voorbereidende stap onderzoeken we op welke manier mangroves visueel kunnen worden onderscheiden van andere klassen, met in het bijzonder de aangrenzende inlandse bossen.

Healthy Vegetation Composite

Het aanmaken van verschillende beeldcomposieten helpt om visueel onderscheid te maken tussen landbedekkingsklassen. Naast de natuurlijke kleurencomposiet (gemakkelijkst interpreteerbaar voor het menselijk oog) en de valse kleurencomposiet (benadrukt het verschil tussen vegetatie en andere klassen), kan ook de healthy vegetation composite nuttig zijn.

Deze composiet wordt samengesteld met de banden RGB = NIR, SWIR, Blauw, overeenkomend met de Sentinel-2-banden B8, B11, B2. In deze composiet kleurt gezonde vegetatie rood, oranje of geel.
Doordat de SWIR-band wordt gebruikt, kunnen verschillende fasen van plantengroei of stress worden onderscheiden. Mangrovebossen kunnen op deze composiet worden herkend aan hun specifieke, watergebonden milieu.

Aanmaken van beeldcomposieten

Maak een Healthy Vegetation-composiet aan van de Surinaamse kustlijn. Experimenteer met verschillende stretch-instellingen om te bepalen bij welke weergave de mangrovezone het duidelijkst zichtbaar wordt.

Mangrove Vegetation Index (MVI)

Doorheen de jaren werden specifieke mangrove-indices ontwikkeld om de detectie van mangroves te vergemakkelijken. Een recent voorbeeld is de Mangrove Vegetation Index (MVI) (Baloloy, 2020), ontwikkeld op basis van de Sentinel-2-banden B2, B8 en B11. Deze index benadrukt de specifieke ‘groenheid’ en vochtcondities die mangrovebossen kenmerken, zodat ze kunnen worden onderscheiden van naburige terrestrische vegetatie.

De MVI wordt als volgt geformuleerd:

\[MVI = { NIR - Green \over SWIR1 - Green}.\]

Wat zicht vertaald naar Sentinel-2 banden als:

\[MVI = { B8 - B3 \over B11 - B3}.\]